Materieel ’24

“Blokkendozen”

De STIBANS beschikt over drie ex motorwagens materieel ’24, allen zijn ontdaan van tractie en dus niet meer (zelfstandig) rijvaardig.

  • ex mBD 9006 Jules
  • ex mBD 9021 Houtwagen
  • ex mCd 9414 Bovenleiding montagewagen

Jules

Deze ‘blokkendoos’ kwam in 1926 als BD 9006 in dienst en werd in 1957 tot motorpostrijtuig 9204 verbouwd. Eind jaren zestig eindigde ook deze taak, waarna de Jules zijn naam kreeg als proefwagen met thyristorinstallatie. Als ATB meetwagen fungeerde de Jules vanaf 1976, het rijtuig werd toen geel geschilderd en kreeg het nummer 9781601. Met de komst van de ‘nieuwe Jules’, ex mP 3032 in 1992, viel – na een ‘inwerkperiode’ – het doek voor Jules.

jules65jr-asd1

Op 28 juli 1991 werd een rondrit georganiseerd om het 65 jarig bestaan van de Jules te vieren, waarbij ook Utrecht CS werd aangedaan (foto M. van Ee)

De jaren hierna heeft de Jules als onderdelenleverancier gediend voor ondermeer het Blokkendoos-stel en was bij overdracht aan de STIBANS in 1998 niet meer rijvaardig. Op 22 januari van dat jaar werd de Jules in Leidschendam opgehaald en overgebracht naar de Watergraafsmeer. Hier werd de Jules in april uitwendig opgeknapt en in de oude bruine kleur geschilderd.

De Julesvoor de loods in Blerick, 9 maart 2003 (foto STIBANS)

De Julesvoor de loods in Blerick, 9 maart 2003 (foto STIBANS)

Verder werd de wagen gereedgemaakt om te gaan dienen als verblijfs/werkwagen.

Op 9 maart 2003 is de Jules, tezamen met een Hbis en mP3031 (NSM) door de 1302 overgebracht naar Blerick. Hier is begonnen aan het herstel van het lekke dak en is de wagen deels opnieuw geschilderd. Jules is in 2009 overgedragen aan Herikrail en staat sindsdien in Amersfoort.

Levensloop Jules:

1926 in dienst als mBD 9006
1930 vernummerd mBD 9106
1945 verbouwd mCD 9106
1956 klassewijziging mBD 9106
1957 verbouwd mP 9204
1968 dienstwagen 30 84 978 2 812 “Bromvlieg”
1969 naam “Jules” 30 84 978 2 812
1970 vernummerd 30 84 978 2 802
1976 ATB meetwagen (geel) 30 84 978 2 601
1992 einde ATB meetwagen 30 84 978 2 601
1997 overdracht STIBANS 30 84 978 2 601
1998 werkwagen; bruin mP 9204

Houtwagen

In januari 1999 zijn de ongevallentreinen bij NS officieel buiten dienst gesteld. Uit de Utrechtse ongevallentrein is het blokkendoosrijtuig, de in 1927 als mBD 9021 (en dus een “broertje” van de Jules) afgeleverde wagen afkomstig, welke door de STIBANS is behouden.
Op 14 april 1999 is de blokkendoos, tezamen met de uit deze ongevallentrein afkomstige stalen D door de mP 3031 overgebracht naar de Meer.
De blokkendoos werd in 1930 vernummerd in mBD 9121. Tussen 1940 en 1950 werden de mBD’s verbouwd tot mCD’s. Een aantal mCD’s werden tussen 1956 en 1960 verbouwd tot mP, zo ook de mCD 9121, die toen het nummer mP 9205 kreeg. De vouwbalgkop werd hierbij verwisseld met de gesloten kopwand van mC 9466. In 1968 kreeg de wagen de functie houtwagen bij de ongevallentrein en vernummerd in 30 84 975 1 512. Bij deze verbouwing verviel de gehele tractie-installatie en verdwenen de stroomafnemers van het dak. De houtwagen is in 2009 overgedragen aan Herikrail en staat sindsdien in Amersfoort.

 

De Houtwagen op de Meer, 25 juni 2000 (foto STIBANS)

De Houtwagen op de Meer, 25 juni 2000 (foto STIBANS)

Bovenleiding montagewagen

Op 28 mei 2004 is een al bijna door iedereen vergeten blokkendoos uit Utrecht van de Kruisvaart naar de Watergraafsmeer overgebracht met de 2215. Het betreft de ex bovenleiding-montagewagen 8084 9791 505-4 (oorspronkelijk mCd 9414) De laatste eigenaar was de NS Watersportvereniging, maar deze vereniging heeft het onderkomen al enige tijd geleden verlaten. De wagen is uitwendig nagenoeg nog origineel, maar behoeft wel een enig opknapwerk.

 

De wagen op transport van Utrecht naar de Meer tijdens stop te Hilversum, 28 mei 2004 (foto: Jeroen Mulders)

De wagen op transport van Utrecht naar de Meer tijdens stop te Hilversum, 28 mei 2004 (foto: Jeroen Mulders)

Na afloop van de jubileumshow is de wagen op 29 augustus 2004 naar Blerick overgebracht.

Inmiddels (mei 2005) is een begin gemaakt met het uitwendig opknappen van de 9414. Onder de groene verf, aangebracht door de laatste eigenaar, komen de opschriften weer tevoorschijn, die een nog oudere eigenaar verraden… In 2013 bleek de wagen toch veel slechter dan gedacht en is deze uiteindelijk gesloopt.

 

Opschriften worden weer zichtbaar... , 22 mei 2005 (foto: STIBANS)

Opschriften worden weer zichtbaar… , 22 mei 2005 (foto: STIBANS)